BMW R61

In 1929 was BMW voor haar tweecilinders overgestapt van 500- naar 750 cc. Er werden steeds series van twee motorfietsen uitgebracht: een toermodel met zijklepmotor en een sportmodel met kopklepmotor. Er werd altijd gewerkt volgens het "Baukastensystem", waardoor zo veel mogelijk onderdelen uitwisselbaar waren. In hetzelfde jaar stapte men over van buisframes naar geklonken plaatframes. Toch was goed te zien dat de eerste BMW, de R 32 uit 1923 een goede basis had gelegd voor de toekomst. Alle BMW's, inclusief de eencilinders, droegen tot 1936 de basiskenmerken van deze motor. In 1936, met het verschijnen van de R 5, werden echter flinke vernieuwingen doorgevoerd. Om te beginnen ging men terug naar 500cc. Het "zustermodel", de R 6, kreeg echter niet dezelfde motor in zijklepuitvoering, maar een 600cc zijklepmotor. Zo ontstond toch weer een "paar", de R 5 als sportmotor, de R 6 als toermotor.

In 1938 bracht BMW een hele serie nieuwe modellen uit: de 250cc R 23, de 500cc R 51 met kopklepmotor, de 600cc R 61 zijklepper, de 600cc R 66 kopklepper en de 750cc R 71 zijklepper. De R 61 werd aldus de opvolger van de R 6. Van de R 61 werden tussen 1938 en 1941 3.747 stuks geproduceerd. Het zustermodel was de sportmotor R 66.

Rijwielgedeelte
De R 61 had het nieuwe, uit ovale buis getrokken dubbel wiegframe dat tot ver in de jaren vijftig dienst zou doen. Helemaal nieuw was de toegepaste plunjervering, waarmee voor het eerst een BMW achtervering kreeg. Voor en achter waren 200mm trommelremmen toegepast.

Motor
Het motorblok was eenvoudig met twee steekassen in het frame gemonteerd, een constructie die het ook nog lang zou volhouden. De zijklepmotor was vrijwel gelijk aan die van de R 6

Aandrijflijn
De enkelvoudige droge plaatkoppeling werd bediend met een drukstang die dwars door de hoofdas van de versnellingsbak liep. Dit systeem bleef intact tot in 1996 (R 100 R Mystic). Net als de racemotoren kreeg de R 61 voetschakeling (4 versnelling). Hiernaast kreeg de machine ook nog een korte handpook, waarmee niet alleen "normaal" geschakeld kon worden, maar ook - als bij een auto - elke versnelling, inclusief de vrijstand, direct gekozen kon worden.


BMW R 61
Periode1938-1941
Categorietoermotor
MotorM 261/1
Motortypezijklepmotor
Bouwwijzelangsgeplaatste
tweecilinderboxermotor
boring70 mm
slag78 mm
Cilinderinhoud594 cc
Compressieverhouding5,7 : 1
Max. Vermogen12 kW/18 pk bij 4.800 tpm
Topsnelheid115 km/h
Aandrijvingcardanas
Rijwielgedeeltedubbel wiegframe,
buisframe type F 251/1
Drooggewichtca. 184  kg
Max. beladingca. 210 kg
Tankinhoud14 ltr
VoorgangerR 6
OpvolgerR 67/2